Burun ameliyatı sonrasında bazı hastalarda saç dökülmesi gözlenebilir. Bu durum genellikle büyük cerrahi işlemlerin ardından ortaya çıkan telogen effluvium olarak adlandırılan bir saç dökülme tipidir. Ameliyat sonrası yaşanan fiziksel ve duygusal stres saç köklerinin dinlenme fazına geçmesine neden olur. Böylece saç dökülmesi başlar. Ancak bu geçici bir süreçtir ve genellikle birkaç ay içinde saçlar tekrar uzamaya başlar. Dolayısıyla burun ameliyatı sonrası yaşanan saç dökülmesi endişe edilecek bir durum değildir. Her şey normale döndüğünde saç dökülmesi de sona erecektir.
Telogen Effluvium Nedir ve Rinoplasti Sonrası Saç Dökülmesine Nasıl Sebep Olur?
Telogen effluvium rinoplasti sonrası sıkça karşılaşılan bir saç dökülmesi türüdür. Bu durum cerrahi müdahalelerden sonra saç foliküllerinin büyüme fazından dinlenme fazına geçiş yapmasına neden olabilir. Stres, anestezi ve kan kaybı gibi faktörler saç foliküllerinin normal döngüsünü hızlandırır ve bu da saçların dinlenme fazına girmesine sebep olur. Normalde bir insanın saç foliküllerinin sadece küçük bir yüzdesi bu fazdadır. Ancak telogen effluvium durumunda saç foliküllerinin büyük bir kısmı dinlenme fazına geçebilir.
- Stres Faktörleri: Rinoplasti gibi cerrahi işlemler vücutta önemli stres yaratır.
- Anestezi ve Kan Kaybı: Bu faktörler saç foliküllerinin tepkisini tetikleyebilir.
- İyileşme Süreci: Ameliyat sonrası iyileşme süreci sırasında yaşanan stres saç dökülmesine yol açabilir.
Bu saç dökülmesi genellikle cerrahi işlem sonrasında birkaç ay içinde kendini gösterir. Geniş bir kafa derisi alanı etkilendiği için bu dökülme şekli genellikle belirli bölgelerde kellik yerine saçın incelmesi şeklinde ortaya çıkar. Saç dökülmesi genelde yaygındır ve saç tellerinin yoğunluğu azalır. Telogen effluvium geçici bir durumdur ve çoğu zaman vücut stres faktörlerinden kurtulduğunda saç yeniden uzamaya başlar. Ancak saçın eski yoğunluğuna dönmesi altta yatan beslenme yetersizlikleri veya diğer saç rahatsızlıkları varsa engellenebilir.
Burun Ameliyatında Anestezi Saç Dökülmesine Neden Olabilir mi?
Burun ameliyatı sonrası saç dökülmesi bazı hastalarda görülebilir ve bu genellikle telogen effluvium (TE) adı verilen bir durumdan kaynaklanır. Anestezi kullanımının saç dökülmesiyle ilişkilendirildiği durumlar olmuştur; ancak anestezinin saç dökülmesine direkt neden olduğunu gösteren kesin bilimsel kanıtlar yoktur. Ameliyat stresi vücutta genel bir stres tepkisi yaratır ve bu da saç foliküllerinin dinlenme fazına geçmesine neden olabilir.
- Anestezinin saç dökülmesi üzerindeki etkisi hala tam olarak anlaşılmamıştır.
- Ameliyat sırasında kullanılan ilaçların saç foliküllerine kan akışını azaltabileceği teorisi vardır.
- Bu teoriye göre azalan kan akışı hücre bölünmesini yavaşlatır ve saç dökülmesini tetikleyebilir.
Bununla birlikte bu bağlantı spekülatif kalır çünkü somut klinik kanıtlar eksiktir. Ameliyat sırasında uzun süreli hareketsizlik de saç dökülmesine yol açabilir. Özellikle uzun süren cerrahi işlemlerde başın uzun süre aynı pozisyonda kalması pozisyonel alopesiye neden olabilir. Bu durumda saç foliküllerine giden kan akışı azalır ve bu da hasara yol açabilir.
- Pozisyonel alopesi genellikle altı saat veya daha uzun süren ameliyatlarda meydana gelir.
- Bu tip saç dökülmesi nadir görülse de mümkündür.
Pozisyonel Alopesi Nedir ve Burun Ameliyatı ile Nasıl İlişkilidir?
Pozisyonel alopesi uzun süreli burun ameliyatları sonrası ortaya çıkabilen bir saç dökülmesi türüdür. Genellikle uzun ameliyatlar sırasında hasta başının sabit bir pozisyonda tutulmasıyla ilişkilidir. Bu durum kafa derisine uzun süreli baskı uygular ve saç köklerine giden kan dolaşımını kısıtlar. İşte bu kısıtlama saç köklerinin zarar görmesine ve nihayetinde saç dökülmesine yol açar.
- Saç Köklerine Zarar Verme Süreci: Uzun süreli sabit pozisyon kafa derisine yapılan baskı saç köklerine giden kan akışını azaltır. Bu azalma saç köklerinin oksijen ve besin maddelerinden yoksun kalmasına neden olur.
- Telogen Fazının Tetiklenmesi: Kan akışının kısıtlanması saç köklerini erken telogen fazına itebilir. Telogen fazı saçın büyümesinin durduğu ve sonunda döküldüğü dinlenme aşamasıdır.
Pozisyonel alopesiye katkıda bulunan diğer faktörler arasında anestezi ve cerrahi stres bulunur. Anestezi kafa derisindeki mikro dolaşımı azaltabilir. Ayrıca vücudun cerrahiye doğal stres tepkisi saç büyümesi gibi temel olmayan işlevlerden kaynakların uzaklaştırılmasına yol açar.
Rinoplastiden Sonra Saç Dökülmesi Yaygın mıdır?
Ameliyat sırasında ve iyileşme döneminde ortaya çıkan stres saç köklerinin dinlenme fazına geçmesini tetikler. Bu durum ameliyat sonrası birkaç hafta içinde saç dökülmesinin artmasına yol açabilir. Saç dökülmesi vücudun stresle başa çıkma biçiminden kaynaklanır ve genellikle kalıcı değildir.
İyileşme sürecindeki bazı pratikler saç dökülmesini tetikleyebilir:
Nazal Paketleme ve Rahatsızlık:
- Nazal paketleme uyku kalitesini düşürür.
- Solunum güçlüğü ve ağızdan nefes alma zorunluluğu stresi artırabilir.
- Uzun süreli rahatsızlık stres tepkilerini yoğunlaştırabilir.
Uyku Pozisyonu ve Kan Dolaşımı:
- Yüz şişliğini azaltmak için baş yükseltilmiş pozisyonda uyuma tavsiyesi.
- Bu pozisyon uzun süreli kullanıldığında saç derisine kan akışını azaltabilir.
- Kan dolaşımının azalması saç sağlığı için gerekli besin ve oksijenin azalmasına neden olur.
Saç dökülmesi genellikle iyileşme sürecinin ilerlemesiyle azalır veya durur. Vücut strese adaptasyon sağladıkça ve iyileşme tamamlandıkça saç kökleri normal faaliyetlerine döner ve saç dökülmesi azalır.
Burun Ameliyatı Sonrası Saç Dökülmesi Ne Zaman Başlar?
Rinoplasti sonrası saç dökülmesinin başlama zamanı genellikle operasyondan 2 ila 3 ay sonrasına denk gelir. Bu süreçte vücudun cerrahi müdahaleye verdiği stres tepkisi sebebiyle saç folikülleri anagen fazından telogen fazına geçiş yapar. Bu geçiş saç köklerinin dinlenme aşamasına girmesine ve sonuç olarak saçların dökülmesine yol açar. Saç dökülmesi sıklıkla şu özellikleri taşır:
- Dağınık dökülme: Saç dökülmesi belirli bölgelerden ziyade genel olarak tüm kafa derisinde görülür.
- Geçicilik: Dökülme stres kaynağı olan ameliyatın etkileri azaldıkça durma eğilimindedir.
Saçların yeniden büyüme süreci genellikle altı ay ila dokuz ay arasında başlar ve bu süreçte saç yoğunluğunun normale dönmesi beklenir. Ancak bu süre bazı faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Dökülmenin sona ermesi ve saç yoğunluğunun eski haline dönmesi bazı durumlarda etkileyebilecek faktörlere göre farklılık gösterir:
- Beslenme yetersizlikleri
- Anestezi kullanımı
- Uzun süreli ameliyatlar
- Genel sağlık durumu ve stres seviyesi
1975 yılında Kırcaali’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini Saint Michel Fransız Lisesi’nde tamamladı. 2001 yılında Kocaeli Üniversitesi’nde “Tıp Doktoru” unvanını aldı ve 2008 yılında “Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi” uzmanlık eğitimini tamamladı.
